Warzywa i owoce stanowią zdrową przekąskę w ciągu dnia. Są doskonałym źródłem dobrze wchłanianego błonnika, który dba o prawidłową pracę jelit oraz zmniejsza wchłanianie tłuszczu. Wspomaga on również usuwanie z organizmu „złego” cholesterolu LDL, co ma dobroczynny wpływ na układ krwionośny. Już od najmłodszych lat warto wyrobić w dziecku nawyk sięgania po jabłko, seler naciowy, marchewkę lub inne zielone smakołyki, zamiast tuczących i bezwartościowych cukierków, chipsów i batonów.
Dzięki dużej zawartości wody, warzywa i owoce dobrze gaszą pragnienie i nawadniają organizm. Należy pamiętać, aby oprócz podawania dziecku wody w czystej postaci, uzupełniać jej braki również w formie soczystych warzyw i owoców. Jest to istotne zwłaszcza w upalne, letnie dni i po wysiłku fizycznym. Warto sięgać po owoce sezonowe, takie jak: maliny, truskawki, agrest, poziomki.
Spożywanie owoców i warzyw wpływa korzystnie na odporność. Zawarte w nich witaminy C, K oraz żelazo wzmacniają układ immunologiczny. Dzięki temu rzadziej chorujemy, a jeśli mimo wszystko dopadnie nas infekcja, dobrze odżywiony organizm szybciej ją pokona. Witaminę C w dużej ilości odnajdziemy w owocach dzikiej róży, czarnej porzeczki (zawarta w niej rutyna dodatkowo sprzyja szybkiemu wchłanianiu wit. C) oraz w natce pietruszki. Witamina K występuje w zielonych warzywach: jarmużu, szpinaku, brokułach, brukselce. Źródłem żelaza są zielone warzywa oraz rośliny strączkowe.
Jednak co robić, jeśli dziecko nie przepada za warzywami i owocami? Paradoksalnie najważniejszą zasadą, jakiej powinniśmy przestrzegać, jest niezmuszanie dziecka do ich jedzenia. Strofowanie, stosowanie kar oraz pozostawianie dziecka przy stole dopóki nie skończy posiłku wywoła u niego jeszcze większą awersję do jedzenia i co więcej, w przyszłości może przyczynić się do wystąpienia poważnych zaburzeń odżywiania. Zamiast tego zachęcajmy dziecko pochwałami oraz własnym przykładem – jeśli sami nie będziemy przestrzegać zasad zdrowego odżywiania, dziecko zostanie pozbawione prawidłowego wzoru do naśladowania. Ważne, aby zaobserwować, czy wszystkie owoce i warzywa są zostawiane na talerzu, czy może dotyczy to tylko niektórych rodzajów. Pamiętajmy, że jeśli dziecku nie smakuje konkretny owoc lub warzywo, z powodzeniem możemy zastąpić je innym z tej samej grupy. Niektóre z warzyw są szczególnie nielubiane przez dzieci ze względu na ich mdły, niewyraźny smak (np. szpinak, sałata, cukinia, brokuły). W takim wypadku warto dodać do nich aromatyczne przyprawy i sosy, które smakują dziecku.
Dbajmy o to, by posiłki były przygotowywane w estetyczny sposób. Wygląd i zapach potraw jest niezwykle ważny, ponieważ może skutecznie zachęcić lub zniechęcić do jedzenia. Surowe warzywa i owoce będą wyglądały bardziej apetycznie, jeśli ułożymy z nich obrazek (na przykład uśmiechniętą buzię, kwiatek lub zwierzątko). Dziecko może pomóc nam w tym zadaniu, jak również w innych prostych kuchennych czynnościach. Zaangażowanie najmłodszych do gotowania może być pomocne z tego względu, że dziecko będzie chciało sprawdzić, jak smakuje współtworzona przez nie potrawa. Raz na jakiś czas możemy wykorzystać warzywa i owoce w zabawie, na przykład odgrywając scenkę z wiersza Jana Brzechwy „Na straganie”. W ten sposób pomożemy wzbudzić w dziecku pozytywny stosunek do warzyw, dzięki czemu będzie je chętniej i częściej jeść.
Pamiętajmy, że warzywa i owoce są niezbędne, aby dieta naszych dzieci była pełnowartościowa. W przeciwnym razie organizm zostanie pozbawiony cennych składników niezbędnych do prawidłowego rozwoju.
Anna Kaszkowiak